Fundusze pożyczkowe

Pod pojęciem funduszu pożyczkowego należy rozumieć instytucję nie będącą bankiem, której działalność koncentruje się na zapewnieniu dostępu do zewnętrznych źródeł kapitału poprzez udzielanie pożyczek. Poprzez umowę pożyczki fundusz zobowiązuje się przenieść na rzecz pożyczkobiorcy (np. przedsiębiorcy) określoną ilość pieniędzy. Ten ostatni zobowiązuje się do zwrotu tej samej ilości pieniędzy. W zamian za pożyczkę pożyczkobiorca zobowiązuje się do zapłaty na rzecz funduszu odsetek, przybierających formę oprocentowania. W rezultacie fundusz pożyczkowy uzyskuje środki na prowadzenie działalności, a pożyczkobiorca uzyskuje środki finansowe na realizację zamierzonych celów.

Obok działalności pożyczkowej prowadzą one również działania mające na celu rozwój przedsiębiorczości takie jak doradztwo czy szkolenia. Instytucje prowadzące fundusze pożyczkowe mogą mieć również charakter wyspecjalizowany. Przypadki prowadzenia przez fundusze działalności skoncentrowanej wyłącznie na udzielaniu pożyczek są jednak incydentalne. W obrębie funduszy pożyczkowych wyodrębnić można też tzw. fundusze mikropożyczkowe. Instytucje te charakteryzuje uproszczony tryb przyznania pożyczki oparty na zindywidualizowanej, bardzo dokładnej analizie wiarygodności i rzetelności pożyczkobiorcy (w praktyce rozmowa z doradcą), przy której analiza finansowa ma drugorzędne znaczenie lub jest pomijana (tzw. character based lending). Drugie, istotne podejście to tzw. step lending, polegające na tym, iż pierwsza pożyczka ma zawsze niewielką wartość. Kwota każdej kolejnej pożyczki jest sukcesywnie zwiększana (wraz ze wzrostem wiarygodności pożyczkobiorcy). Zaletą tego typu instytucji jest bliska współpraca z klientem i uproszczona do minimum dokumentacja (wniosek o pożyczkę ogranicza się z reguły do 1 strony). Klientami funduszy pożyczkowych są osoby znajdujące się w trudnej sytuacji (np. bezrobotni) oraz mikroprzedsiębiorstwa mające trudności w uzyskaniu kredytu. Stąd też fundusze pożyczkowe stosują nietypowe formy zabezpieczenia, polegające m.in. na tworzeniu tzw. grup pożyczkowych, gdzie poszczególne osoby zaciągające pożyczkę poręczają sobie nawzajem.

Podobnie jak w przypadku funduszy poręczeń kredytowych, zakres terytorialny działania lokalnych funduszy pożyczkowych ograniczony jest do jednej, kilku gmin lub powiatu. Również i w tym przypadku, działalność zdeterminowana jest wielkością posiadanego kapitału. Podstawowym źródłem finansowania funduszy pożyczkowych jest kapitał wniesiony przez założycieli, dochody z bieżącej działalności oraz środki uzyskane w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Wzrost konkurencyjności przedsiębiorstw (SPO WKP) Priorytet 1: Rozwój przedsiębiorczości i wzrost innowacyjności poprzez wzmocnienie instytucji otoczenia biznesu Działanie 2: Poprawa dostępności do zewnętrznego finansowania inwestycji przedsiębiorstw Poddziałanie 1: Dokapitalizowanie funduszy mikro-pożyczkowych. Celem Działania jest ułatwienie przedsiębiorcom dostępu do zewnętrznych źródeł finansowania inwestycji. Wsparcie finansowe udzielane w ramach Poddziałania ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz budżetu państwa dostępne jest na terenie całej Polski. Instytucją Wdrażającą dla Poddziałania jest Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP), która działa w oparciu o porozumienie
z Instytucją Zarządzającą.